Ô ăn quan, một trò chơi dân gian, đã gắn bó với tuổi thơ của rất nhiều người trong chúng ta. Từ xưa đến nay, nó đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa và dân tộc Việt Nam. Để ôn lại những ký ức đáng nhớ, hãy cùng 79SODO khám phá ngay trong bài viết dưới đây nhé.
Khái niệm ô ăn quan
Ô ăn quan là một trò chơi dân gian phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt được ưa thích trong tuổi thơ khi công nghệ chưa phát triển như hiện nay. Người chơi sử dụng các vật dụng như đá, sỏi, có kích thước nhỏ để thực hiện các nước đi. Trò chơi này đã có mặt từ lâu đời tại Việt Nam và phổ biến trên khắp các vùng miền của đất nước.
Khái niệm ô ăn quan
Luật chơi ô ăn quan
Luật chơi ô ăn quan xác định người chiến thắng dựa trên kết quả cuối cùng, với số dân tính được nhiều hơn. Thông thường, mỗi quan được quy đổi thành 5 hoặc 10 dân. Tuy nhiên, cũng có thể có các cách tính khác, phụ thuộc vào thỏa thuận giữa hai bên hoặc theo quy định của từng vùng miền.
Luật chơi cơ bản nhất
Cách chơi ô ăn quan
Cách chơi trò chơi này phụ thuộc vào số lượng người tham gia và có nhiều phiên bản khác nhau. Trò chơi này có thể được gọi là ô làng hoặc ô ăn quan tùy theo vùng miền. 79SODO sẽ hướng dẫn bạn cách chơi cho 2 người và cho nhiều hơn 2 người, cũng như những điểm khác biệt giữa chúng.
Cách chơi cho hai người
Để bắt đầu một vòng chơi giữa hai người, người chơi có thể thỏa thuận hoặc oẳn tù tì để quyết định người bắt đầu. Người bắt đầu sẽ lấy toàn bộ quân từ ô vuông gần nhất trong 5 ô vuông thuộc phạm vi quản lý của mình. Sau đó, người chơi sẽ rải các quân này vào các ô vuông khác, mỗi ô một viên, có thể rải theo chiều xuôi hoặc ngược chiều kim đồng hồ. Sau khi rải xong, có thể xảy ra các tình huống sau:
- Nếu ô kế tiếp sau ô cuối cùng được rải là một ô có quân, người chơi sẽ lấy các quân từ ô đó và tiếp tục rải theo chiều như trên.
- Nếu ô kế tiếp sau là một ô trống và sau đó là một ô có quân, không phân biệt ô ăn quan hay dân, người chơi sẽ mất lượt đối với các quân trong ô đó. Các quân này sẽ được loại ra khỏi bàn chơi và dùng để tính điểm khi kết thúc vòng chơi.
- Nếu liền kề sau ô vừa bị mất lượt là một ô trống và sau đó là một ô có quân, người chơi sẽ ăn hết các quân trong ô đó nếu có thể tính toán để làm được điều này chỉ trong một lượt chơi.
- Nếu một ô được gọi là “ô nhà giàu” (ô có rất nhiều quân), người chơi có thể tích hợp nhiều quân vào ô này và ăn hết trong một lần để tích điểm.
- Nếu đến lượt chơi mà tất cả các ô vuông thuộc phạm vi quản lý của người chơi đều trống, người chơi sẽ phải sử dụng 5 quân dân đã ăn được. Sau đó, người chơi phải rải đều các quân này vào 5 ô vuông để tiếp tục di chuyển.
- Nếu người chơi không có đủ 5 quân dân, người đó có thể mượn từ đối thủ. Tuy nhiên, số quân mượn sẽ được trừ khi tính điểm.
Vòng chơi kết thúc khi tất cả các quân dân và quan trên bàn chơi đã được ăn hết. Nếu có một số ô quan đã hết quân nhưng vẫn còn quân dân, các ô này sẽ được chia cho người chơi nắm quyền kiểm soát. Các ô quan chỉ còn lại ít hơn 5 quân được gọi là “quan non”, và một số luật có thể cấm không cho phép ăn quan non để kéo dài thời gian chơi.
Cách chơi nhiều hơn hai người
Để cho 3 người chơi, bàn chơi sẽ có tổng cộng 15 ô vuông, được thiết kế dưới dạng hình tam giác với 3 góc bằng nhau. Mỗi người chơi sẽ có 5 ô vuông chứa quân dân. Các ô dân nằm dọc theo các cạnh của hình tam giác. Cụ thể:
- 3 góc của hình tam giác sẽ là ô quan, mỗi góc một ô.
- Các cạnh của tam giác sẽ được chia đều thành 5 ô vuông, tương ứng là các ô dân.
- Mỗi người chơi sẽ ngồi bên cạnh một dải các ô vuông thuộc quyền kiểm soát của mình.
Với 4 người chơi, bàn chơi sẽ có tổng cộng 20 ô vuông, được thiết kế dưới dạng hình vuông. Cấu trúc bàn chơi sẽ là:
- 4 góc của hình vuông sẽ là các ô quan.
- Các cạnh của hình vuông còn lại được chia đều thành 5 ô vuông, là các ô dân.
- Mỗi người chơi sẽ ngồi bên cạnh một cạnh của hình vuông, kiểm soát các ô dân trên cạnh đó.
Thứ tự chơi thường lần lượt theo chiều kim đồng hồ, bắt đầu từ người ngồi ở một trong bốn cạnh của hình vuông. Quy trình chơi và các quy định về di chuyển, ăn quân và tính điểm sẽ giữ nguyên so với cách chơi cho 2 người và 3 người.
Cách chơi đơn giản và cụ thể
Kết luận
Dưới sự hướng dẫn của 79SODO, chúng ta đã có cơ hội khám phá chi tiết về cách chơi ô ăn quan và những luật cơ bản của trò chơi này. Bạn có thể chia sẻ những kiến thức này với người thân, để cùng nhau thư giãn và tạo dựng mối quan hệ gắn kết hơn trong gia đình.